Kilka słów o Terapii Społecznej:
Socjoterapia lub Terapia Społeczna - metoda leczenia zaburzeń psychicznych polegająca na wykorzystywaniu oddziaływań natury społecznej. Słownik psychologiczny podaje następującą definicję: "socjoterapia to organizowanie środowiska społecznego pacjenta w tym kierunku, by w możliwie dużym stopniu sprzyjało wyzdrowieniu i utrzymaniu zdrowia psychicznego. Socjoterapia akcentuje znaczenie kontaktów chorego z osobami z jego otoczenia społecznego dla przebiegu leczenia". Natomiast Słownik Pedagogiczny określa to pojęcie następująco: "socjoterapia jest jednym ze sposobów łagodzenia lub eliminowania negatywnych norm i obyczajów w zachowaniach społecznych bądź społecznie niepożądanych". Współczesne podejście do socjoterapii, zalicza socjoterapię do procesów korekcyjnych o charakterze leczniczym, adresowanych do dzieci i młodzieży ale także osób dorosłych. "Socjoterapia polega na celowym stwarzaniu warunków (doświadczeń społecznych) umożliwiających zajście procesu socjoterapeutycznego (zmiana sądów o rzeczywistości, sposobów zachowań i odreagowanie emocjonalne).
Celem socjoterapii może być sam chory (np. jego nieumiejętność współdziałania z otoczeniem) lub układy społeczne, które go otaczają (np. rodzina, społeczność lokalna), jeżeli przez swą dysfunkcjonalność wyzwalają, potęgują lub utrwalają objawy choroby.
Udział terapii społecznej w planie leczenia może być różny:
- czasem stara się ona poszerzyć dostępny choremu zakres umiejętności społecznych (trening umiejętności społecznych, terapia zajęciowa , świetlice socjoterapeutyczne, terapia pracą);
- czasem modyfikować otaczające chorego układy (praca z rodziną);
- albo też czasowo lub trwale zastępować utrwalone nieprawidłowe układy (stowarzyszenia i kluby pacjentów, opieka rodzinna);
Socjoterapia jest zatem procesem ukierunkowanym na leczenie zaburzeń zachowania, nadpobudliwości i zahamowania oraz niektórych zaburzeń emocjonalnych. W trakcie zajęć socjoterapeutycznych pod wpływem zdobywanych w czasie ich trwania doświadczeń społecznych, w psychice danej osoby powinny nastąpić określone zmiany. Mogą one umożliwić mu lepszą realizację własnych celów życiowych.
Na proces socjoterapeutyczny składają się trzy elementy:
1. Zmiana sądów poznawczych.
2. Zmiana wzorców zachowań.
3. Odreagowanie emocjonalne.
Każde doświadczenie, jakie przeżywa człowiek, może potwierdzić posiadany przez niego obraz świata, wzbogacić go lub zmienić.
Udział w procesie socjoterapeutycznym jest szeregiem doświadczeń społecznych. Ze względu na cel spotkań doświadczenia te mają m.in. skorygować sądy poznawcze wyniesione z przeżyć urazowych. Aby mogło to nastąpić, treść doświadczeń korygujących powinna być przeciwstawna do treści doświadczeń urazowych. W wyniku pracy socjoterapeutycznej powinna nastąpić korekta występujących zaburzeń zachowania oraz opanowanie nowych, bardziej konstruktywnych sposobów funkcjonowania. Nowe wzorce zachowań mogą umożliwić bardziej satysfakcjonujące dla obu stron kontakty z innymi ludźmi oraz realizację własnych celów. Socjoterapia jest oddziaływaniem przyczynowym. Oddziaływania socjoterapeutyczne mogą być dla każdego m.in. ćwiczeniem umiejętności optymalnego sposobu funkcjonowania. Mogą też być przyczyną do zajmowania się własną przeszłością, określeniem sfery własnej sprawczości itp. Socjoterapia jest powszechnie stosowana na świecie, promowana jest m.in. przez amerykańskie Sociotherapy Association czy słowackie Association of Sociotherapy and Psychotherapy wskazując na pozytywne skutki terapii społecznej, która przywraca umiejętność współżycia społecznego i nabywania nowych umiejętności u uczestników oraz korygowania ich postaw i negatywnych zachowań.
